Van fossiele brandstoffen naar duurzame energiebronnen (41)

Het klimaat verandert. Dat ontgaat niemand. Door de opwarming van de aarde hebben we te maken met overstromingen en grote droogtes. Vandaag de dag hebben we te maken met een opwarming van één graad Celsius. Experts geven aan dat als de opwarming van de aarde boven de 2 graden Celsius uitkomt, de ijskappen volledig zullen smelten, wat een enorme stijging van de zeespiegel tot gevolg zal hebben.

Er moet dus iets gebeuren, maar wat en hoe gaan we dat realiseren? Met behulp van deze serie nemen we u mee in de energietransitie, want de overstap van fossiele brandstof naar duurzame energiebronnen kan helpen om de opwarming onder controle te houden.

Zonnepanelen
Om te zorgen dat Nederland in 2050 een duurzaam energiesysteem heeft, wordt onder andere zonne-energie opgewekt. Zonnepanelen zetten de straling van de zon om in elektriciteit zonder dat er CO2 bij vrij komt. Het is samen met windenergie de belangrijkste vorm van energie die de Nederlandse overheid wil inzetten om een duurzaam energiesysteem te krijgen.

Saldering
Huishoudens en kleine bedrijven mogen zelfgeproduceerde stroom terugleveren aan het elektriciteitsnet. En wegstrepen tegen hun verbruik op een ander moment. Dit heet salderen. Terugleveren gebeurt als de zonnepanelen meer energie produceren dan er op dat moment verbruikt wordt. Als iemand jaarlijks meer zelfgeproduceerde stroom teruglevert dan verbruikt, dan ontvangt hij hiervoor een vergoeding van de energieleverancier. Hoe hoog de vergoeding is, verschilt per energieleverancier.

Salderen is heel gunstig voor jou als zonnepaneelbezitter, maar minder voor het energiebedrijf. In de zomer leveren jouw zonnepanelen veel stroom aan het elektriciteitsnet. Door dat grote aanbod is stroom op dat moment vaak heel goedkoop: het energiebedrijf krijgt er weinig geld voor. In ruil daarvoor krijg jij in de winter dure stroom terug. Dat kost het energiebedrijf geld. Het zal het verschil op een andere manier proberen terug te krijgen. Vaak verhogen ze de stroomprijs voor iedereen, ook voor mensen zonder zonnepanelen. Die betalen dus mee aan de salderingsregeling. Daarom is er discussie of de salderingsregeling wel eerlijk is. De regering wilde de regeling afbouwen, maar dat gaat niet door.

Doorberekenen kosten
Vrijwel alle energiebedrijven berekenen de kosten voor een deel door aan zonnepaneelbezitters. Zo betalen bij sommige leveranciers klanten met zonnepanelen hogere vaste lasten. Andere energiebedrijven brengen terugleverkosten in rekening: als zonnepaneelbezitter betaal je dan voor de stroom die je teruglevert. Bij de een is het een vast bedrag, bij de ander is het bedrag afhankelijk van de hoeveelheid stroom die je teruglevert.

De ACM heeft naar aanleiding van bovengenoemde ontwikkelingen een verkennende studie gedaan naar de eventuele meerkosten voor de energieleveranciers. Uit dat onderzoek is naar voren gekomen dat de kosten voor een leverancier van een gemiddelde klant met zonnepanelen in 2023 op jaarbasis enkele honderden euro’s hoger waren dan van een vergelijkbare klant zonder zonnepanelen. De ACM benadrukt dat deze inschatting van enkele honderden euro’s een globale momentopname is. De meerkosten voor een energieleverancier worden beïnvloed door veel factoren, zoals de groothandelsprijzen en het aantal zonnepanelen per klant.

Terugverdientijd
Milieu Centraal heeft ook uitgerekend hoe lang de terugverdientijd is als je terugleverkosten betaalt. Voor 10 zonnepanelen zijn die kosten zijn gemiddeld zo’n 250 euro per jaar. Het duurt dan ongeveer 8 jaar voordat je 10 zonnepanelen hebt terugverdiend. Daarna heb je nog 17 jaar voordeel van de zonnepanelen. Bij 18 zonnepanelen is de terugverdientijd soms een jaar langer. Je kunt dan namelijk niet alle stroom salderen en de terugleverkosten liggen wat hoger.