Open brief aan beleidsmakers inzake Windmolenpark Hartelbrug II

Op  10 februari 2011 werd er bij gemeente Rotterdam een omgevingsaanvraag ingediend die de kwaliteit van het leven in de dorpen Geervliet, Heenvliet en Zwartewaal, in negatieve zin zou veranderen en de waarde van hun waarschijnlijk kostbaarste bezit (de eigen woning) drastisch zou doen dalen.

Gemeente Rotterdam, die m.i. al direct de gehele, op zich al ondeugdelijke aanvraag als "niet ontvankelijk" aan de aanvrager had moeten retourneren besloot om, in alle stilte, deze aanvraag niet alleen in behandeling te nemen, maar ook met behulp van een intussen gesloten convenant waarin het Havenbedrijf, de exploitant XL-wind, Deltalinq en zelfs een controlerende instelling zoals de DCMR(!) deelneemt, te gaan faciliteren.

Dat in "alle stilte" was niet voor niets, aangezien er hier iets stond te gebeuren wat in Nederland zijn weerga niet zou kennen. Het plan behelsde namelijk het bouwen van 8 stuks destijds (2011) nieuw type extreem grote "mega-windmolens", met een tiphoogte van 150 m en dat nog wel op een nog niet eerder vertoonde "ultra-korte afstand" van 366 à 400 m van de bebouwde kom van Geervliet, Heenvliet en Zwartewaal. De inwoners hadden toen eens moeten weten wat ze boven het hoofd hing en dat er op het gebied van windmolenbouw, qua hoogte en afstand, wereldsrecords zouden worden gebroken . . .

Het zal voor eeuwig een mysterie blijven waarom dit plan niet direct terzijde is geschoven.

Er was namelijk al eerder een Windpark Hartelbrug I gebouwd waaraan je in één oogopslag kon zien dat hier gezien de relatie hoogte versus de afstand tot de bebouwde kom, de maximaal haalbare mogelijkheden waren  bereikt.

De vergunningaanvraag voor dit vorige park werd, in tegenstelling tot het nieuwe park, vooraf wél netjes gepubliceerd. Gezien de geringe weerstand tijdens de wettelijke bezwaartermijn werd dit door de burgers kennelijk nog wel als acceptabel beoordeeld. De gemiddelde burger is doorgaans absoluut geen tegenstander van groene stroom en ook geen tegenstander van windmolens, mits deze op verantwoorde locaties worden geplaatst.

Er zijn legio locaties in Nederland waar windmolens tot ieders tevredenheid hun werk doen.

Behalve met de toetsing van de vergunningsaanvraag ging het echter bij de publicatie van dit absurde nieuwe plan al direct mis. De burgers wisten letterlijk van niets, tot het moment dat er torenhoge hijskranen aan de horizon verschenen die daar op ultra-korte afstand van de woningen dit nieuwe type mega-windmolens gingen monteren. Een tweede drama voltrok zich toen de Raad van State weliswaar de klagende burgers in het gelijk stelde voor het feit dat de manier van publiceren onwettig was geweest, maar tegelijkertijd verordineerde dat om "economische redenen" de molens mochten worden afgebouwd en in gebruik mochten worden genomen! De vraag rijst dan in hoeverre, in Nederland, het belang van geld het belang van onschuldige burgers mag overtreffen.

Inmiddels zijn we 3 jaar verder en weten we het aantal klachten (bijna 6000) welke de DCMR inmiddels heeft opgetekend. Ook weten we dat de ingestelde "maatwerkvoorschriften" die de overlast zouden moeten beperken geen enkel meetbaar resultaat of vermindering van de klachtenstroom heeft opgeleverd.  

Bovendien weten we dat het onmogelijke samengaan van mega-windmolen in combinatie met ultra korte afstanden tot woningen, een grens wordt overschreden waar lapmiddelen, (al is de bedoeling daarvan nog zo goed), gewoon niet kunnen helpen en dat alleen verplaatsen van de overlastgevende windmolen een bruikbare optie is. Het is bewezen(!), allerlei theoretische rapporten, adviezen en berekeningen te spijt!

Welnu, voor die verplaatsingen zijn door de burgers van Geervliet en Heenvliet en door de 'Stichting Buren van Botlek' diverse goed bruikbare plannen aangeleverd. Plannen die, naar het zich laat aanzien,  wellicht zelfs met behoud van SDE subsidies zouden kunnen worden uitgevoerd. De gemeente Rotterdam blijkt echter ongevoelig voor wat voor argument dan ook, en doet geen waarneembare handreiking richting gedupeerden. Sterker nog, men gebruikt een voor zichzelf veronderstelde verzachtende omstandigheid door te stellen: "Sorry, maar de molens staan er al".

Alsof de niets vermoedende burgers deze molens zelf gebouwd hebben . . .

De harde werkelijkheid is echter dat de bewoners van Geervliet en Heenvliet in een (voor hun ook financieel!) debacle worden meegezogen waar ze geen enkele schuld aan hebben. Op hun in eigen 1960 door Rotterdam geannexeerde grond zijn nu, zonder hun medeweten en zonder hun goedkeuring plannen ontwikkeld en uitgevoerd(!) die zowel grote overlast als grote financiële schade opleveren.

Tegenover zich treffen de burgers een organisatie van instanties die zich via een convenant als een machtsblok tegen de burgers, (die sowieso al een kennisachterstand hebben op windmolengebied) opstelt en waarin zelfs een controlerend lichaam als de DCMR, die er juist voor zou moeten zorgen dat er géén overlast ontstaat, deelneemt. Nu lijkt deze toezichthoudende instantie in een situatie te zijn gekomen als de slager die gedwongen wordt zijn eigen vlees te keuren. Geen wonder dat bij de gedupeerde burger, mede gezien het door de Raad van State gehanteerd "gedoogbeleid", een gevoel van totale machteloosheid is ontstaan. Dat de DCMR als lid van het convenant ook nog de klachtenregistratie inzake de overlast van de 8 illegale windmolens verzorgt is ook nog een dingetje die tot nadenken stemt, maar dat terzijde.

Teneinde een daad te stellen en om een duidelijk signaal af te geven richting gemeente Rotterdam en om te voorkomen dat de draaitijd (en daarmee de overlast) nogmaals nodeloos met 3 jaar wordt verlengd lijkt het daarom niet onredelijk om bij een eventuele legalisering van de nu 3 jaar illegaal draaiende windmolens, via een kort geding, te eisen dat ze direct na de eventuele nieuwe vergunningverlening, gedurende de gehele bezwaarperiode en de eventuele daaruit behandelingstijd van de beroepsprocedures worden stilgezet.  

Bij een normale vergunningsverlening/ bezwaartermijn, zou dat immers ook het geval zijn.

Dus deze keer nu eens alles gewoon volgens de regeltjes, precies zoals het hoort.

Daar kan toch geen zinnig mens bezwaar tegen hebben? 

Nog los van het "moreel appèl" van de manier van omgang van de buren, waar de gemeente Nissewaard een beroep op kan doen, is tevens gebleken dat bij een hertoetsing voldoende "bezwarend materiaal" is aangetroffen om de onwettigheid van de vergunning op zo'n 30 punten, met succes aan te vechten.

Dit terwijl soms 1 erkend "redelijk bezwarend punt" al voldoende is om een vergunning te vernietigen.

Van een klein aantal van deze punten is gemeente Rotterdam al op de hoogte gesteld, echter zonder enig merkbaar effect. Het wekt de indruk dat men niet echt in een realistische oplossing is geïnteresseerd en gemaakte fouten bij de vergunningaanvraag bagatelliseert.

Alles overziende kan de conclusie eigenlijk niet anders zijn dat het verplaatsen van de meest overlastgevende windmolens niet alleen de meest voor de hand liggende, maar (als men de uit te sparen vervolgkosten en de besparing van de meest hoge schadeclaims in aanmerking neemt), uiteindelijk ook de oplossing met de minste kapitaalsvernietiging zal blijken te zijn.

Bovendien zou het, ook al is het op het laatste moment, de reputatie van gemeente Rotterdam ten goede komen door op deze wijze alsnog enige compassie met de gedupeerde dorpelingen te tonen.

Jan Breestraat
Bouwkundige
Geervliet