De kern van de regio

Geervliet - Wat is de betekenis van het woord kern? Middelpunt, maar ook leefgemeenschap. Tijdens het mini-symposium ‘De kern van de regio’, in de O.L.V. Kerk in Geervliet werd woensdag stilgestaan bij het verdwijnen van de gemeente Bernisse en het ontstaan van de gemeente Nissewaard. Een aantal sprekers ging dieper in op de gemeentelijke herindeling. Na afloop van het symposium kon er afscheid genomen worden van de raadsleden en het college.

Prof.dr. P.E.W.M. Tops, Hoogleraar bestuurskunde Universiteit Tilburg
Een samenvoeging van gemeenten leidt tot schaalvergroting, maar ook schaalverdieping, hield Tops de aanwezigen voor.  Het een kan niet zonder het ander, maar het is wel zaak om een aantal punten in de gaten te houden. Schaalvergroting houdt niet direct efficiënter werken in, dat moet men wel willen. Daarbij is er onderscheid tussen de bestuurlijke gemeente en de gemeente in de vorm van de inwoners, de gemeenschap. Bestuurlijk mag je volgens Tops van alles veranderen, maar van de gemeenschap moet je afblijven. Het leven van de mensen speelt zich af in en om de kern en als bestuur moet je zorgen dat daar de zaken geregeld zijn. ’Er moet altijd een compromis gezocht worden en kijk daarbij naar de omstandigheden. Je struikelt niet over een beleidsnota, maar wel over een scheve stoeptegel.’ Kwaliteit en samenhang in een kern worden door schaalvergroting eerder versterkt dan verzwakt doordat zaken beter georganiseerd kunnen worden, zo legt Tops uit. Hij verwacht ook dat over 10 jaar opnieuw nagedacht wordt over schaalvergroting. De grote stad en de kernen er omheen,  zijn wederzijds afhankelijk van elkaar. De grote stad is de trekker van de vernieuwing in de samenleving, maar voor een goede leefomgeving moet je ook kijken naar de wereld er om heen.

Ing. A. Aboutaleb, burgemeester Rotterdam en voorzitter Stadsregio Rotterdam
Ook burgemeester Aboutaleb geeft aan dat er verder gekeken moet worden. Waarom krampachtig vasthouden aan grenzen. De stad Rotterdam heeft andere grenzen dan de gemeente. Vraag een willekeurige toerist naar Rotterdam en hij verwijst naar de regio Rijnmond.  Wat wij Londen noemen, is een samenvoeging van 33 gemeenten, Los Angeles bestaat uit 22 gemeenten. Volgens burgemeester Aboutaleb is het niet vreemd dat bedrijven, vooral in de maritieme wereld, zeggen dat ze in Rotterdam gevestigd zijn omdat Rotterdam bekend is. Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen de economische grens en de bestuurlijke grens. Om die reden heeft Aboutaleb ook contact gezocht met zijn collega Aartsen in Den Haag en wordt de Metropoolregio vorm gegeven.  ‘We zijn complementair aan elkaar. Den Haag is de stad van vrede en recht, Rotterdam de stad van de petrochemie en de universiteiten. Daaromheen liggen veel prachtige gemeenten die veel te bieden hebben. Toch laten we per jaar een goede vijf miljard euro aan economische groei liggen door niet samen te werken.’ Een deel van die miljarden moet ook geïnvesteerd worden in het ommeland, zo heeft de burgemeester het kabinet al laten weten. Op die manier kunnen kleine kernen hun eigen identiteit behouden, maar wel profiteren van voorzieningen die gezamenlijk tot stand zijn gekomen. Als voorbeeld noemt hij lijn 1 die stopt bij de grens van Haaglanden. ‘Trek die lijn door. Het is maar vijf kilometer naar het vliegveld en je kunt ook direct een verbinding maken met Blijdorp.’ Bernisse is misschien niet de kern van de regio, maar het is wel een kern met kwaliteiten die aandacht moet krijgen. Waar nodig moet het ontwikkeld worden, waar nodig moet het ruw en rauw gelaten worden.

Burgemeester P. Bouvy-Koene
Geervliet heeft zich als zetel van de heren van Putten lange tijd de kern van het land van Putten mogen noemen. Burgemeester Bouvy-Koene ging in haar bijdrage terug naar de tijd van Nicolaas III en Cornelis de Wit, de ruwaard van Geervliet.’ Inwoners van Geervliet zijn nog steeds van mening dat ze in de mooiste kern van de regio wonen’,  bracht de burgemeester, zelf ook woonachtig in Geervliet, naar voren. ‘Maar dat geldt ook voor de inwoners van de andere kernen. Ze noemen zich geen Bernissers; ze zijn Heenvlieters of Slandenaren.’ De vanzelfsprekendheid waarmee mensen een kern vormen is er niet meer, de klassieke sociale structuur is verdwenen. Aan de andere kant verwacht de overheid wel dat de inwoners meer naar elkaar omkijken, de participatiemaatschappij. ‘Met alleen zeggen dat je moet participeren ben je er niet. De inwoners verwachten wel dat de overheid het afval ophaalt, niet dat de vuilnisman de zakken bij de deur aanpakt. Ze willen niet dat er betaald parkeren wordt ingevoerd om de parkeerdruk in een bepaalde straat aan te pakken.’ De overheid moeten ramen en deuren open zetten en gedwongen door de decentralisaties overgaan tot bestuurlijke vernieuwing. Inwoners moeten betrokken worden bij dingen die in hun omgeving spelen. De tevredenheid neemt toe als ze meer te zeggen krijgen.  Negativisme moet omgebogen worden tot positivisme, je moet mensen verleiden om het anders te doen.  De gemeente Bernisse heeft met het kerngericht werken de inwoners verleid om het anders te doen. ‘Dat ging niet altijd makkelijk, er was soms ook boosheid’,  gaf Bouvy aan, maar de behaalde resultaten laten zien dat het kan. ‘Het ging verder dan een nieuwe straatlantaarn.’ De macht en de kracht van de kern is daarmee de kracht van de kern in de regio.