80 jaar na dato: de deportatie van Joodse inwoners

Eind deze maand hoopt het comité ‘Maak Max Mogelijk & Laat Levie Leven’ de herdershond Max zijn definitieve plek te geven op de Voorstraat in Spijkenisse. 

Max komt te liggen voor het pand op 14a, waar in de jaren 40 van de vorige eeuw zijn baasje Salomon Levie een slagerij had. Op 28 oktober 1942, nu dus bijna 80 jaar geleden, werden Sally, zijn vrouw Mina, hun kinderen Charles en Elly en tante Jaantje de Vries door de Duitse bezetters weggevoerd om nooit meer terug te komen. Max bleef alleen achter. Met de bronzen Max wil het comité het verhaal van de familie Levie en de andere Joodse families van Voorne-Putten levend houden. Dit mag nooit meer gebeuren.

Het Joodse leven
In deze serie gaan we terug naar de jaren 40. Hoe zag het leven van de Joodse families er toen uit en hoe kwam het zo ver dat zij huis en haard moesten verlaten, om nooit meer terug te keren.

Oostvoorne
Saartje, de dochter van Levie Salomon uit Zuidland trouwde met Levie Nathan Wessels en was de oma van Saartje van Dijk en Izaak Wessels, Juwelier en horlogemaker Izaak woonde met zijn gezien aan de Stationsweg in Oostvoorne. Hij had drie kinderen: Nathan, Ben en Carla. Die laatste had een verstandelijke beperking, maar ging tot haar 10e jaar gewoon naar school in Oostvoorne. Daarna verhuisde ze naar een tehuis in Hilversum.

Ben ging na de lagere school naar de Ulo in Hellevoetsluis. In september 1941 moest hij net als veel andere Joodse kinderen naar een Joodse school. De Joodse ulo stond in Rotterdam. Bijna een jaar later moest Nathan zich melden voor een werkkamp in Duitsland. 

Deportaties
Voorne-Putten moest judenfrei gemaakt worden. De bezetter begon met de deportaties van inwoners tussen de 18 en 40 jaar. Zij moesten zich melden voor een werkkamp in Duitsland. Daarom vertrokken Nathan Wessels uit Oostvoorne en Salomon, Hannie, Miep en Roosje Gazan uit Brielle. In hun koffers zat warme kleding en goede schoenen, ze moesten naar Polen en daar was het koud.

Op 17 augustus 1942 werden ze door hun ouders naar het tramstation gebracht. Het trammetje reed eerst naar Loods 24 in Rotterdam, dat was een verzamelpunt. Vandaar naar Westerbork en vervolgens naar Auschwitz. Eind september werden ze op een lijst geschreven van alle Joden die toen niet meer leefden. Maar dat wist niemand in Brielle en Oostvoorne. De ouders bleven hopen dat zij een brief zouden schrijven.

Ben Wessels mocht nog even met zijn ouders in Oostvoorne blijven, net als de familie Van Dijk. Tot begin oktober.