Monument van de maand: voormalig raadhuis Heenvliet

Heenvliet- Op Markt 13 staat het voormalige raadhuis van de gemeente Heenvliet.

Door samenvoegingen van panden en wijziging van huisnummers is het wat verwarrend, maar het gaat om het pand op de hoek van Markt en Branderf. Dit is de kern van het voormalige raadhuis van Heenvliet, in 1960 door de toenmalige heer van Heenvliet verkocht aan de gemeente Heenvliet. Tot de restauratie in 1962-1964 had het pand huisnummer 12. Tijdens de restauratie werden de nummers 12 en 13 samengevoegd tot Markt 13, een pand dat de gemeente in 1930 had aangekocht als uitbreiding en waarin de raadszaal was ondergebracht. In het samengevoegde pand werd de secretarie van de gemeente ondergebracht; de representatieve raadhuisruimten verhuisden naar het daarvoor afgesplitste en gerestaureerde rechter gedeelte van het ambachtsherenhuis, het nieuwe nummer 12.Thans is dit één van de trouwlocaties van de gemeente Nissewaard.

Na de gemeentelijke herindeling in 1980, waarbij de gemeente Bernisse gevormd werd, deed het raadhuis dienst tot 1988. In dat jaar werd het gemeentehuis in Abbenbroek betrokken. Markt 13 werd aan particulieren verkocht en vervolgens weer in twee losse panden gesplitst.

Beide panden staan tegen de dijkhelling aangebouwd. Het hoekpand bestaat uit twee achter elkaar gelegen gedeelten. De lijstgevel van het voorste deel dateert uit 1769, maar tijdens de renovatie bleek dat de laat middeleeuwse kern met een houtskelet rond 1500 moet zijn opgetrokken. De voorgevel werd ingrijpend gewijzigd, zo werd o.a. de voordeur verwijderd. Na de verkoop van het pand, is in de linker zijgevel van het hoekpand een nieuwe ingang gemaakt. Het voorste deel bestaat uit een opkamer boven een kelder, de achterzijde heeft een souterrain met daarboven een vergaderzaal met aankleding uit 1771 en een zolder.

Het tweede deel van het pand heeft een lijstgevel uit 1780 en is een huis met een verdieping en twee dwars achter elkaar geplaatste zadeldaken. Dit pand is rigoureus vernieuwd en heeft nog weinig oude delen.

In Voorne Putten van Peter Don wordt de bouwgeschiedenis van het pand behandeld aan de hand van de bouwsporen die tijdens de renovatie onder rechtstreekse leiding van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg plaatsvond. Gedurende die renovatie werden wijzigingen uit de 19e eeuw ongedaan gemaakt. Veel werd gerestaureerd, maar van het goudleren behang in de achterzaal kon slechts een klein deel behouden worden. Dat siert de wand waartegen een 18e eeuwse schouw staat. In de kelder van het hoekpand is nog een originele arrestantencel te zien, compleet met haakbussen, boeien voor lijf en handen en kettingen.

In het midden van de voorgevel van het hoekpand bevindt zich het wapen van Heenvliet. Ook boven de deur van het buurpand is een wapenschild te bewonderen.